Prelude in d klein

Prelude in d klein

BWV 926 uitgevoerd door Adriel González
Maltezerhuis, Utrecht

Achter de muziek

Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits

Stapje voor stapje

Een oefenwerkje voor Wilhelm Friedemann Bach, officieel van vaders hand

Het woord ‘menuet’ zou zijn afgeleid van ‘menu pas’, Frans voor ‘kleine stap’. De Franse barokdans met zijn driedelige maatsoort bleef tot diep in de negentiende eeuw in heel Europa populair. De opkomst van de dans vrij precies te duiden: het was de favoriete dans aan het hof van Lodewijk XIV. De branle, de populaire volkse dans uit de zestiende eeuw, groeide rond 1650 uit tot het hoofse menuet de Poitou, een snelle (paren)dans die vanuit het stralende hof van de Zonnekoning salons, podia en componisten veroverde. 

Kort en krachtig: in een menuet beschrijven de dansers in drie bondige frases de letter S of Z, met telkens een sierlijke draai om de rechter- en de linkerhand en tot slot beide handen. En juist omdat het menuet zo beknopt en simpel is, schreven veel componisten er meteen twee, bijvoorbeeld in majeur en mineur, met een herhaling van de eerste om het af te maken. Zie talloze suites, sonates, concerten, opera’s… 

Dit menuetje noteerde Bach voor zijn piepjonge zoon Wilhelm Friedemann in een muziekboekje, het Klavierbüchlein, waarmee hij in 1720 begon. Het doel van het Büchlein was tweevoudig: virtuositeit kweken en creativiteit stimuleren, vandaar dat we er stukken vinden van zowel vader als zoon. 

BWV 926 past in een cluster van twaalf ‘kleine preludes’ en we weten zeker − wat zeldzaam is bij onderzoek naar Bach − dat het van J.S. zelf is, want het handschrift toont allerlei correcties van zijn hand. De loopjes van snelle zestiende noten net voor het einde, en de doorgaande arpeggios (akkoorden waarvan de noten ná elkaar klinken in plaats van tegelijkertijd, red.) wijzen dan weer naar een derde vaardigheid die elke barokmuzikant onder de knie moest krijgen: improvisatie. 

Jong talent
Eens per twee à drie jaar organiseert de Nederlandse Bachvereniging een talentontwikkelingsproject voor jonge, getalenteerde musici tot 18 jaar. In deze projecten staat de uitvoeringspraktijk van Bachs muziek centraal. Zo brengen we jong talent in aanraking met de historische uitvoeringspraktijk en verdiepen we hun inzicht in Bachs muziek. In dit talentontwikkelingsproject werkten we met de toetsenisten van de toekomst. Zeven internationale toptalenten tussen de 10 en 18 jaar werden na audities geselecteerd en volgden twee masterclasses van Siebe Henstra waarin hij de talenten liet kennismaken met Bach, het klavecimbel en barokke speeltechnieken en -stijlen. Ze studeerden elk enkele stukken in uit het Klavierbüchlein für Wilhelm Friedemann Bach, waaronder de Negen Kleine Preludes, BWV 924-932, die Bach schreef om zijn zoon Wilhelm Friedemann beter te leren spelen. De ingestudeerde werken namen de jonge klavecinisten in oktober 2024 op voor All of Bach in het Maltezerhuis in Utrecht.

BWV
926
Titel
Prelude in d klein
Bijnaam
Praeludium 2
Instrument
klavecimbel
Genre
klavierwerken
Serie
Klavierbüchlein für Wilhelm Friedemann Bach
Jaartal
1720

Achtergrondvideo's

Masterclass Siebe Henstra voor jonge toetsenisten

“Ik vind dat klavecimbel beter bij me past. Je concentreert je meer op details dan bij piano.”

Teksten

Origineel

Vertaling

Credits

  • Publicatiedatum
    17 juli 2025
  • Opnamedatum
    16 oktober 2024
  • Locatie
    Maltezerhuis, Utrecht
  • Klavecimbel
    Adriel González
  • Instrument
    Titus Crijnen, 1992 naar Johannes Ruckers, 1638
  • Regie en camera
    Robin van Erven-Dorens
  • Muziekopname
    Guido Tichelman, Pim van der Lee
  • Audiomontage en -mix
    Guido Tichelman
  • Camera
    Martijn van Beenen
  • Licht
    Ernst-Jan Thieme
  • Assistent audioregie
    Marloes Biermans
  • Datahandling
    Brechtje van Riel
  • Productie
    Lisanne Marlou de Kok

Help ons All of Bach te voltooien

Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!