Fluitsonate in A groot

Fluitsonate in A groot

BWV 1032 uitgevoerd door Marten Root en Menno van Delft
Mauritshuis, Den Haag

  • Menu
  • 1. Vivace
  • 2. Largo e dolce
  • 3. Allegro

Achter de muziek

Verhaal
Verhaal
Credits
Credits

Bewogen verleden

Ondanks brand en verdwenen bladzijden klinkt deze sonate in de Gouden Zaal

Het lijkt vrij rechttoe rechtaan: achttiende-eeuwse muziek in een achttiende-eeuwse zaal, maar zowel Bachs Fluitsonate in A groot als de ‘Gouden Zaal’ van het Mauritshuis in Den Haag hebben een bewogen verleden. Ze kampten beide met vernietiging, verdwijning, reconstructie en terugkeer.

Samen met de rest van het interieur van het zeventiende-eeuwse Mauritshuis brandde de Grote Benedenzaal in 1704 af. Daarna werd de zaal met barok houtsnijwerk, vergulding en schilderijen geleidelijk opnieuw tot een pronkstuk gemaakt. Maar zelfs daarna zag de zaal er heel anders uit dan nu: (het Mauritshuis maakte een digitale reconstructie van de oorspronkelijke aanblik).

Ook Bachs Fluitsonate in A groot heeft een gecompliceerd verleden. Bach noteerde het werk eigenhandig op een reeks overgebleven lege notenbalken onderaan de pagina’s van een reeds eerder geschreven muziekstuk. Later verdwenen bladen uit het handschrift met daarop een flink aantal maten van het eerste deel. Ook daar moest dus gereconstrueerd worden. De sonate is in zijn geheel waarschijnlijk ook een ‘verbouwing’ van een vroeger werk. Aanwijzingen in het handschrift suggereren dat er een andere versie aan vooraf ging. Wellicht een ‘echte’ triosonate voor blokfluit, viool en basso continuo.

Het manuscript van deze fluitsonate werd in de negentiende eeuw door Koninklijke Bibliotheek in Berlijn verworven. In 1941 werd het, samen met vele andere bibliotheekschatten, voor de zekerheid in het tegenwoordige Polen ondergebracht. Daar bleef het na de Tweede Wereldoorlog achter en verdween het uit zicht. Pas in 1977 kwam het samen met vijf andere belangrijke muziekhandschriften naar Berlijn terug.

Ook het Mauritshuis nam voorzorgsmaatregelen. In 1939 werd de kelder tot bombestendige ruimte verbouwd. Desondanks werden tijdens de oorlog – net als in Berlijn – veel topwerken elders in veiligheid gebracht. Zo bracht de beroemde stier van Paulus Potter die ons richting het slot van de sonate aankijkt de latere oorlogsjaren in een kunstbunker in de Sint-Pietersberg bij Maastricht door.

BWV
1032
Titel
Sonate voor klavecimbel en traverso in A groot
Instrument
klavecimbel, traverso
Genre
kamermuziek
Jaartal
onbekend
Bijzonderheden
Het handschrift dateert uit 1736, maar er bestaat een eerdere, eenvoudigere versie van het middendeel in een vroeger handschrift.

Met steun van

Deloitte

Achtergrondvideo's

Teksten

Origineel

Vertaling

Credits

  • Publicatiedatum
    4 februari 2021
  • Opnamedatum
    22 mei 2020
  • Locatie
    Mauritshuis, Den Haag
  • Fluitist
    Marten Root
  • Klavecinist
    Menno van Delft
  • Traverso
    Fridtjof Aurin naar Pierre Naust, ca. 1700
  • Klavecimbel
    Bernd Fischer, 1984 naar Claude Labrèche
  • Regie en beeldmontage
    Gijs Besseling
  • Muziekopname
    Daan van Aalst, Bastiaan Kuijt, Pim van der Lee
  • Audiomontage en -mix
    Guido Tichelman
  • Camera, licht
    Danny Noordanus
  • Assistent audioregie
    Marloes Biermans
  • Productie
    Jessie Verbrugh
  • Met dank aan
    het Mauritshuis
  • Met steun van
    Deloitte

Help ons All of Bach te voltooien

Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!