Triosonate in G groot

BWV 1039 uitgevoerd door Marten Root,
Doretthe Janssens, Mieneke van der Velden
en Mike Fentross
in de Philharmonie Haarlem

Menu
1. Adagio
2. Allegro ma non presto
3. Adagio e piano
4. Presto

Terug

Achter de muziek

Verhaal

Credits

Geliefde noten

Een in zijn tijd populair stuk van Bach kan zo maar in veel verschillende versies bestaan

Het is inmiddels bijna een cliché geworden dat Bach in zijn eigen tijd niet erg bekend was en dat zijn muziek niet heel beroemd was. Toch zijn er ook voldoende aanwijzingen die laten zien dat sommige muziek wel degelijk circuleerde en werd gespeeld door collega musici. De vele kopieën van Bachs orgelmuziek die al halverwege de achttiende eeuw rondgingen zijn daarvan een voorbeeld. Maar een van de mooiste en interessantste aanwijzingen voor de geliefdheid in Bachs eigen tijd van sommige van zijn muziek zijn Bachs eigen bewerkingen ervan voor verschillende instrumenten.

Soms zijn dat bewerkingen die we kunnen herleiden naar Bach zelf. Maar eigenlijk zijn bewerkingen die Bach niet zelf maakte net zo interessant. Die laten zien dat andere musici uit Bachs tijd zijn muziek de moeite waard vonden om die ook op andere instrumenten te spelen.

Van de triosonate voor twee fluiten en basso continuo BWV 1039 bestaat ook een versie voor viola da gamba en klavecimbel. Onderzoekers vermoeden dat geen van die beide versies het origineel is. Wellicht was dat een triosonate voor twee violen en basso continuo, hoewel dat verre van zeker is. Van het slotdeel van de sonate bestaat daarnaast ook nog een versie voor orgel (BWV 1027a) uit de jaren 1730.

De reden voor al die verschillende versies is duidelijk: net als de andere triosonates is ook dit een uitgebalanceerd werk vol mooie melodische en harmonische vindingen. Wie wil dat nou niet spelen? Ook van de andere triosonates bestaan versies voor verschillende instrumenten, maar dit is de enige voor twee fluiten. De dwarsfluit of traverso was in Bachs tijd een geliefd instrument voor de hogere burgerij en de adel, en deze sonate bood (en biedt) niet één maar twee fluitisten het plezier van Bachs muziek. Geen wonder dat Marten Root na de laatste noot zo tevreden glimlacht.

BWV: 1039
Titel: Sonate in G groot
Instrument: viola da gamba, luit, traverso
Genre: kamermuziek
Jaartal: niet voor 1726
Bijzonderheden: Deze sonate is, evenals de Sonate voor gamba, BWV 1027, waarschijnlijk een bewerking van Bach zelf van een eerdere, niet bewaard gebleven, triosonate.

Achtergrondvideo's

Teksten

Origineel

Vertaling

Credits

Publicatiedatum

23 juni 2022
Opnamedatum

4 juni 2021
Locatie

Philharmonie, Haarlem
Traverso

Marten Root, Doretthe Janssens
Viola da gamba

Mieneke van der Velden
Theorbo

Mike Fentross
Regie, camera

Robin van Erven Dorens
Muziekopname

Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
Audiomontage en -mix

Guido Tichelman
Camera

Onno van der Wal
Licht

Ernst-Jan Thieme
Best boy

Jordi Kooij
Datahandling

Stefan Ebels
Assistent audioregie

Marloes Biermans
Productie

Jessie Verbrugh
Met steun van

een anonieme donateur, vergezeld van de volgende opmerking: "S.D.G." (Soli Deo Gloria)

Ontdek