Vioolconcert in d klein

Vioolconcert in d klein

BWV 1052r uitgevoerd door Shunske Sato en de Nederlandse Bachvereniging
Rijksmuseum, Amsterdam

  • Menu
  • 1. Allegro
  • 2. Adagio
  • 3. Allegro

Achter de muziek

Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits

De vele levens van een meesterwerk

Terug in de tijd naar de bron van een klavecimbelconcert

Stelt u zich Bachs opwinding voor toen Vivaldi’s beroemde vioolconcerten eindelijk Thüringen hadden bereikt. Zelf violist, en blijkbaar een van de betere, moet hij intuïtief het potentieel van het modieuze genre hebben gezien. Hij besloot zelf te experimenteren én te verbluffen. Want dit violistische wonder – het Vioolconcert in d klein – werd technisch meteen zo uitdagend dat maar weinig solisten het aankonden. Te weinig wellicht, er is geen snipper bewaard van gebleven… Het concert dat u hier hoort, is een moderne reconstructie, gebaseerd op een klavecimbelconcert dat Bach veel later schreef, maar waarvan wordt vermoed dat de oervorm een vioolconcert is. Hadden Bachs kinderen en studenten, toetsenmannen, misschien geen interesse in een ‘onspeelbaar’ vioolstuk?

Voortdurend actueel paste Bach zich soepel aan zijn omstandigheden aan, trouwens net als de Hollandse meesters in de Eregalerij van het Rijksmuseum. Koos de klant voor flamboyante schuttersstukken, licht-erotische Bijbelscènes of liever een intiem stilleven? Geen zorgen, een ambachtsman levert altijd op maat – aan wie betaalt. Zo ook de praktische Bach die daarbij indien mogelijk soms successen uit het verleden hernam. Ideeën te over hoe een uitdagend vioolconcert tot klavecimbelconcert werd. Allereerst kunnen we denken aan het Leipziger Collegium Musicum, waar Bach vaak op klavecimbel soleerde, of aan een bezoek aan Dresden, waar hij ongetwijfeld muzikaal wilde uitpakken. Musicoloog Christoph Wolff vermoedt dan weer een orgelversie, die Bach in 1724 gespeeld kan hebben in Dresden. Dat zou gemakkelijk verklaren hoe enkele delen uit dit concert enkele jaren later opduiken in cantates 146 en 188. En dan zijn er nog stemmen die de bewerking (of zelfs het werk zelf) afschrijven als niet van Bach!

Hoe het ook zij, Bach was duidelijk trots op deze muziek. De uiteindelijke klavierversie uit 1738, bewaard in een door Bach zelf geschreven partituur, opent een set van concerten. Deze is op dezelfde leest geschoeid als allerlei klavierbundels die Bach in de herfst van zijn leven samenstelde, bedoeld om zijn werk te bewaren voor het nageslacht en wellicht ook gemaakt met het oog op de markt.

BWV
1052r
Titel
Vioolconcert in d klein (reconstructie)
Instrument
viool
Genre
orkestwerken
Jaartal
onbekend
Stad
onbekend
Bijzonderheden
Dit is een reconstructie van de vermoedelijke oervorm van het klavecimbelconcert in d klein, BWV 1052. Het eerste en tweede deel van dit concert gebruikte Bach ook in de cantate Wir müssen durch viel Trübsal, BWV 146.

Achtergrondvideo's

Shunske Sato

“Ik moet toegeven dat Bach behoorlijk extreem was.”

Teksten

Origineel

Vertaling

Credits

  • Publicatiedatum
    12 juli 2019
  • Opnamedatum
    11 mei 2018
  • Locatie
    Rijksmuseum, Amsterdam
  • Klavecimbel
    Johannes Ruckers, 1640
  • Viool en leiding
    Shunske Sato
  • Viool 1
    Anneke van Haaften
  • Viool 2
    Lucia Giraudo
  • Altviool
    Femke Huizinga
  • Cello
    Lucia Swarts
  • Contrabas
    James Munro
  • Klavecinist
    Richard Egarr
  • Regie en beeldmontage
    Bas Wielenga
  • Muziekopname
    Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt, Pim van der Lee
  • Audiomontage en -mix
    Guido Tichelman
  • Camera
    Ramon de Boer, Tim van der Voort, Bart Krimp
  • Licht
    Zen Bloot, Henry Rodgers
  • Camera-assistent/grip
    Robin Noort
  • Regieassistent
    Ferenc Soeteman
  • Settechniek
    Alex de Gier
  • Datahandling
    Kira Falticeau
  • Projectmanager videobrix
    Peter Hazenberg
  • Interview
    Onno van Ameijde, Marloes Biermans
  • Productie concert
    Imke Deters
  • Productie opname
    Jessie Verbrugh

Vioolconcert in d klein (reconstructie)

Van het Vioolconcert in d klein (reconstructie) zijn twee versies opgenomen voor All of Bach. Bekijk hier beide versies.

Help ons All of Bach te voltooien

Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!