Concert voor vier klavecimbels in a klein
BWV 1065 uitgevoerd door Siebe Henstra, Menno van Delft, Pieter-Jan Belder, Tineke Steenbrink en de Nederlandse Bachvereniging
Ottone, Utrecht
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Meer en beter
Bach streeft in zijn fascinatie voor Vivaldi zijn idool ver voorbij
Elk vogeltje zingt zoals het gebekt is. Waar Bach excelleerde op het klavier, heerste Vivaldi op de viool. Belangrijker nog: Vivaldi was dé componist van het soloconcert. Zijn muziek trok door heel Europa, tot bij Bach thuis. Verschillende van Vivaldi’s concerten uit opus 3, 4 en 7 werden door Johann Sebastian Bach (soms grondig) bewerkt voor orgel en klavecimbel. Eentje nam hij vrijwel integraal over: het Concert in b klein uit L’estro armonico (opus 3) voor vier violen en orkest. Met een spannende twist, hoe kan het ook anders, want de solisten spelen bij Bach op klavecimbel en b klein werd a klein.
Jammer genoeg weten we niet hoe het Concert voor vier klavecimbels in a klein tot stand kwam, maar we kunnen wel een gok wagen. Met een ‘geboortejaar’ rond 1730 kan Bach het concerto hebben bewerkt voor (of geïmproviseerd in) het Zimmermannsches Kaffeehaus, waar hij het Leipziger Collegium Musicum aanvoerde. En met niet minder dan vijf klavecimbels in huis kan het ook nog eens een familie-affaire zijn geweest, waarbij vader Bach het podium deelde met drie van zijn kinderen.
Het was allicht een opwindende uitdaging om vier enkele sololijnen uit te breiden tot vier complete klavierpartijen voor twee handen, van vier naar tientallen snaren. Bachs extra noten vullen Vivaldi vaak aan, maar waar de begeleiding het toelaat zet hij ze graag in dialoog. Dit is zeer duidelijk in de laatste fase van het eerste deel, als herhaalde akkoorden in Bachs handen uitbarsten in een wirwar van melodische motiefjes. Het indrukwekkendst – en het meest trouw aan het origineel – is het tweede deel vol gebroken akkoorden, die omgezet van viool naar klavecimbel een ongelooflijke kracht en rijkdom krijgen.
- BWV
- 1065
- Titel
- Concert in a klein
- Instrument
- klavecimbel
- Genre
- klavierwerken, orkestwerken
- Jaartal
- rond 1730
- Stad
- Leipzig
- Bijzonderheden
- Bewerking van Vivaldi's Concert in b klein, opus 3 nr. 10.
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 7 oktober 2016
-
- Opnamedatum
- 16 april 2016
-
- Locatie
- Ottone, Utrecht
-
- Klavecimbel 1
- Titus Crijnen, 1992 naar Johannes Ruckers, 1638
-
- Klavecimbel 2
- Bruce Kennedy, 1989 naar Michael Mietke
-
- Klavecimbel 3
- Titus Crijnen, 2013 naar Blanchet
-
- Klavecimbel 4
- Lutz Werum, 2003 naar Johannes Ruckers
-
- Klavecinisten
- Siebe Henstra (1), Menno van Delft (2), Pieter-Jan Belder (3), Tineke Steenbrink (4)
-
- Viool 1
- Shunske Sato
-
- Viool 2
- Sayuri Yamagata
-
- Altviool
- Staas Swierstra
-
- Cello
- Lucia Swarts
-
- Contrabas
- Margaret Urquhart
-
- Cameraregie en montage
- Lucas van Woerkum
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
-
- Muziekmontage en mix
- Guido Tichelman
-
- Camera
- Maarten van Rossem, Robert Berger, Richard Spierings
-
- Camera-assistentie
- Luuk Walschot
-
- Licht
- Zen Bloot
-
- Interview
- Gijs Besseling, Jan Van den Bossche
-
- Productie concert
- Imke Deters
-
- Productie opname
- Jessie Verbrugh
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!