Komm, süsser Tod, komm, sel’ge Ruh’!
BWV 478 uitgevoerd door Charles Daniels,
Mieneke van der Velden en Menno van Delft
in het Huis Bartolotti, Amsterdam
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Teksten
Teksten
Credits
Credits
De wereld, die martelkamer
Nauwelijks kan de mens wachten om de ogen te sluiten
In dit lied smeekt de biddende mens vijf keer om te sterven. Vijfmaal lijkt deze de gezegende rust van het paradijs al te voelen. Nauwelijks kan de sterveling wachten om de ogen voor het laatst te sluiten, als de zwarte wereld plaats zal maken voor het blauw van het hemelgewelf. Die notie zit diep in het christelijke geloof: op aarde wacht harde arbeid – Jezus bracht met zijn verlossende dood het grootste offer – maar sterven is winst, aldus Paulus in zijn brief aan de Filippenzen.
Musicalisches Gesang-Buch G.C. Schemelli
Liedboeken voor privégebruik waren in de achttiende eeuw een belangrijke tool voor eenvoudige, huiselijke devotie. Zo verschenen van Johann Freylinghausens Geistreiches Gesangbuch maar liefst 17 edities tussen 1704 en 1734. Twee jaar later lanceerde piëtist Georg Christian Schemmel alias Schemelli zijn eigen gezangboek met niet minder dan 954 gezangen, waarvan 69 met melodie, tekstbegin en baslijn. Om de concurrentie voorbij te streven, betrok hij misschien wel de beroemdste muziekconsulent ooit, én de muziekleraar van zijn zoontje: Bach. Van de 21 originele melodieën in de bundel (BWV 439-509) worden er na intensief onderzoek nog maar drie met zekerheid toegeschreven aan de Thomascantor: BWV 452, 478 en 505; de andere zijn begeleidingen, herwerkingen en verbeteringen. Bachs precieze rol in Schemelli’s Gesangbuch zal wel altijd een mysterie blijven.
- BWV
- 478
- Titel
- Komm, süsser Tod, komm, sel’ge Ruh’!
- Instrument
- tenor
- Genre
- liederen en aria's
- Serie
- Schemelli’s Musicalisches Gesang-Buch
- Jaartal
- 1722-1725
- Stad
- Köthen/Leipzig
- Tekstdichter
- onbekend
Met steun van
Stichting Elise Mathilde Fonds
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Komm, süßer Tod, komm, selge Ruh!
Komm, führe mich in Friede,
weil ich der Welt bin müde,
ach komm! ich wart auf dich,
komm bald und führe mich,
drück mir die Augen zu.
Komm, selge Ruh!
Komm, süßer Tod, komm selge Ruh!
Im Himmel ist es besser,
da alle Lust viel größer,
drum bin ich jederzeit
schon zum Valet bereit,
ich schließ die Augen zu.
Komm selge Ruh!
Komm, süßer Tod, komm selge Ruh!
O Welt, du Marterkammer,
ach! bleib mit deinem Jammer
auf dieser Trauerwelt,
der Himmel mir gefällt,
der Tod bringt mich darzu.
Komm, selge Ruh!
Komm, süßer Tod, komm selge Ruh!
O dass ich doch schon wär
dort bei der Engel Heer,
aus dieser schwarzen Welt
ins blaue Sternenzelt,
hin nach dem Himmel zu.
O selge Ruh!
Komm, süßer Tod, komm, selge Ruh!
Ich will nun Jesum sehen
und bei den Engeln stehen.
Es ist nunmehr vollbracht,
drum Welt zu guter Nacht,
mein Augen sind schon zu.
Komm selge Ruh!
Vertaling
Kom, zoete dood, kom, zalige rust!
Kom, breng mij naar de vrede,
want ik ben de wereld beu,
ach kom, ik wacht op je,
kom snel en neem me mee,
druk mijn ogen dicht.
Kom, zalige rust!
Kom, zoete dood, kom, zalige rust!
In de hemel is het beter,
want daar is alle lust veel groter,
daarom ben ik op ieder moment
al bereid om afscheid te nemen,
ik sluit mijn ogen.
Kom, zalige rust!
Kom, zoete dood, kom, zalige rust!
O wereld, martelkamer,
ach, blijf jij met je ellende
maar in deze droevige wereld,
de hemel bevalt mij,
de dood brengt me daarheen.
Kom, zalige rust!
Kom, zoete dood, kom, zalige rust!
O, was ik maar nu al
daarginds bij de engelenschare,
weg uit deze zwarte wereld
naar het blauwe sterrengewelf,
op weg naar de hemel.
O, zalige rust!
Kom, zoete dood, kom, zalige rust!
Nu zal ik Jezus zien
en bij de engelen staan.
Nu is het volbracht,
dus wereld, goedenacht,
mijn ogen zijn al dicht.
Kom, zalige rust!
vertaling © Ria van Hengel
Credits
-
- Publicatiedatum
- 8 juni 2023
-
- Opnamedatum
- 12 mei 2018
-
- Locatie
- Huis Bartolotti, Amsterdam
-
- Tenor
- Charles Daniels
-
- Viola da gamba
- Mieneke van der Velden
-
- Orgel
- Menno van Delft
-
- Regie, camera en licht
- Gijs Besseling
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera, licht
- Nina Badoux
-
- Camera en lichtassistentie
- Eline Eestermans
-
- Interview
- Onno van Ameijde, Marloes Biermans
-
- Productie concert
- Marco Meijdam
-
- Productie opname
- Jessie Verbrugh
-
- Met steun van
- Stichting Elise Mathilde Fonds
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!