Prelude en fuga in e klein
BWV 548 uitgevoerd door Reitze Smits
Grote of Jacobijnerkerk, Leeuwarden
Achter de muziek
Een tweedelige symfonie voor orgel
Bach bestemde dit uitgelezen werk voor een dito publiek
De Prelude en fuga in e klein is behalve een van de langste ook een van de meest gecompliceerde orgelwerken van Bach. Het dateert uit zijn Leipziger periode en staat bijzonder hoog genoteerd bij zowel liefhebbers als kenners van zijn orgelmuziek. Maarten ’t Hart omschrijft de prelude als voorbode van de klacht van de gewonde Amfortas in Wagners Parsifal en vindt de fuga ‘verbijsterend’, terwijl de negentiende-eeuwse Bachvorser Spitta zelfs spreekt over ‘een tweedelige symfonie’. De zwaarmoedige prelude zwoegt inderdaad getormenteerd voorwaarts, terwijl de vierstemmige fuga met zijn solistische passages, toonladderfragmenten en last but not least da capo-structuur je gewoonweg perplex achterlaat.
Je kunt je afvragen of zo’n uitgelezen werk niet voor een speciale gelegenheid is gecomponeerd. Helaas in niets bekend over orgelbespelingen van Bach in Leipzig. Wel over uitgebreide orgelrecitals in andere steden, waarin hij zich graag als virtuoos presenteerde.
Maar een superieur werk vereist ook een superieur orgel. Bachbiograaf Christoph Wolff opperde daarom het orgel van de Paulinerkirche als kandidaat. Dit instrument van Scheibe, door Bach zelf in 1717 gekeurd, was met zijn 53 registers, drie manualen en pedaal een van de grootste en mooiste orgels van Duitsland. Omdat de Paulinerkirche bovendien fungeerde als universiteitskerk, zal daar een publiek hebben gezeten aan wie deze compositie ook echt besteed was. Om met Wolff te spreken: ‘In dit universitair auditorium, deze zetel der wetenschap, hield men zijn adem in voor de absolute autoriteit op muziekgebied in Leipzig.’
- BWV
- 548
- Titel
- Prelude en fuga in e klein
- Instrument
- orgel
- Genre
- orgelwerken
- Jaartal
- Tussen 1727 en 1731
- Stad
- Leipzig
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 20 maart 2015
-
- Opnamedatum
- 15 september 2014
-
- Locatie
- Grote of Jacobijnerkerk, Leeuwarden
-
- Organist
- Reitze Smits
-
- Registrant
- Mayuko Banno
-
- Orgel
- Christian Müller, 1727
-
- Productie
- Frank van der Weij
-
- Cameraregie
- Jan Van den Bossche
-
- Directors of photography
- Diderik Evers, Ruben van den Broeke
-
- Muziekproductie, montage en mix
- Holger Schlegel
-
- Beeldmontage
- Dylan Glyn Jones
-
- Kleurcorrectie
- Jef Grosfeld
-
- Productie-assistentie
- Hanna Schreuders
-
- Interview
- Onno van Ameijde
-
- Met dank aan
- Rob Tigchelaar
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!