Trio in d klein
BWV 583 uitgevoerd door Dorien Schouten
Bovenkerk, Kampen
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Absolute muziek?
Hoe een mogelijke vergissing leidde tot een jarenlange zoektocht
Is dit een trio met een verborgen koraal? Van het stuk zijn alleen bronnen van na Bachs dood bekend. In het ene handschrift heet het eenvoudigweg Trio a 2 Clav. e Pedal, in het andere wordt het een Choral Vorspiel auf der Orgel genoemd. Maar zelfs de meest devote luisteraar krabt zich al gauw achter de oren. Want om welk koraal gaat het dan? Er klinkt nergens een melodie in lange noten en ook de rest biedt weinig houvast.
Het enige aanknopingspunt zijn de vier dalende noten waarmee eerst de linker- en dan ook de rechterhand begint. Die lijken precies op het begin van de melodie die Bach schreef bij de tekst Hier lieg ich nun, mein Gott, BWV 519. Die tekst kwam voor in verschillende liedboeken uit Bachs tijd, maar werd meestal op andere melodieën gezongen. In één gezangboek uit 1719 staat echter een melodie voor dit koraal waarvan de vier beginnoten vrijwel precies overeenkomen met het begin van Bachs eigen melodie en die van dit trio. Bovendien keert dat beginmotief voortdurend terug in het trio.
Maar dat is dan ook alles: zowel Bachs eigen melodie voor Hier lieg ich nun, mein Gott als die uit de bundel van 1719 lijken geen andere sporen in dit trio te hebben achtergelaten. Misschien heeft die ene kopiist gewoon een fout gemaakt en is dit trio helemaal geen koraalbewerking. Het zou een losstaand trio kunnen zijn, een bewerking van een triodeel van een andere componist, of wellicht stamde het uit een langere sonate, zoals Bachs orgelsonates, BWV 525-530. In elk geval kunnen we ‘vrij luisteren’ zonder de oren te spitsen naar een koraal.
- BWV
- 583
- Titel
- Trio in d klein
- Instrument
- orgel
- Genre
- orgelwerken
- Jaartal
- ca. 1723-1730?
- Stad
- Leipzig
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 24 juni 2016
-
- Opnamedatum
- 1 oktober 2015
-
- Locatie
- Bovenkerk, Kampen
-
- Organiste
- Dorien Schouten
-
- Orgel
- Reil-Koororgel
-
- Cameraregie
- Jan Van den Bossche, Hanna Schreuders
-
- Camera
- Maarten van Rossem, Gijs Besseling
-
- Muziekproductie, montage en mix
- Guido Tichelman
-
- Beeldmontage en interview
- Gijs Besseling
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!