Fughetta super: Wir glauben all an einen Gott

Fughetta super: Wir glauben all an einen Gott

BWV 681 uitgevoerd door Leo van Doeselaar
Waalse Kerk, Amsterdam

Achter de muziek

Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits

Een Franse geloofsbelijdenis

Een subliem staaltje van Bachs stijlkennis

Bach mag dan geen groot reiziger zijn geweest, toch kende hij de internationale muziekwereld uitstekend. Dat bewijst deze compacte ‘Franse’ fughetta op Wir glauben all an einen Gott, een pendant van de Italiaans-geïnspireerde bewerking BWV 680 voor groot orgel. Naar een betekenis achter de karakteristieke ritmes, anders dan creativiteit en meesterschap, hoeven we eigenlijk niet te zoeken. Bachs uitbundige gebruik van een exotische stijl leidt misschien zelfs wel af van het vrome doel van zijn derde Clavier-Übung, namelijk instrumentale muziek voorzien bij de Lutherse mis en de zes pijlers van de catechismus – de bijpassende koralen krijgen in de collectie elk twee preludes, een met en een zonder pedaal. Walters koraalmelodie voor het ‘Credo’ is tussen alle sprongen nog net te horen, vooral in het tweede antwoord. 

Clavier-Übung
Bach publiceerde in Leipzig tussen 1731 en 1741 vier delen Clavier-Übung, een titel die Johann Kuhnau, zijn voorganger als Thomascantor, al eerder had gebruikt voor soortgelijke bundels met werk voor orgel en klavecimbel. De composities zijn zeer verschillend van aard en hebben, anders dan de titel doet vermoeden, een hoge moeilijkheidsgraad. Alle op dat moment gangbare stijlen, genres en technieken voor klavecimbel en orgel laat Bach de revue passeren, maar dan in de superieure vorm waar alleen hij het patent op had. 

Clavier-Übung I (1731) bevat de zes partita's, BWV 825-830, Clavier-Übung II (1735) het Concerto nach italienischem Gusto, BWV 971 en de Ouverture nach französischer Art, BWV 831, en Clavier-Übung IV (1741) de Goldbergvariaties, BWV 988. Clavier-Übung III (1739) is als enige en omvangrijkste deel bestemd voor orgel en bevat voornamelijk koraalbewerkingen, dat wil zeggen orgelpreludes gebaseerd op Lutherse kerkliederen. Van ieder koraal maakte Bach twee versies: een voor groot orgel en een voor een kleiner orgeltype. De meeste koralen verwijzen naar de zes pijlers van de catechismus. Het is onduidelijk of Bach ze ook tijdens de dienst speelde, of dat hij er misschien voor eigen gebruik zijn muzikale ideeën in uitwerkte, zonder zicht op een publieke uitvoering.

BWV
681
Titel
Fughetta super: Wir glauben all an einen Gott
Instrument
orgel
Genre
orgelwerken
Serie
Clavier-Übung III
Jaartal
1739
Stad
Leipzig

Achtergrondvideo's

Organist Leo van Doeselaar

“Leo van Doeselaar over de stijl van de Franse ouverture in Bachs klaviermuziek.”

Teksten

Origineel

Vertaling

Credits

  • Publicatiedatum
    6 februari 2015
  • Opnamedatum
    24 juni 2014
  • Locatie
    Waalse Kerk, Amsterdam
  • Organist
    Leo van Doeselaar
  • Orgel
    Christian Müller, 1734
  • Productie
    Frank van der Weij
  • Cameraregie
    Jan Van den Bossche
  • Directors of photography
    Sal Kroonenberg, Ruben van den Broeke
  • Grip
    Antoine Petiet
  • Muziekproductie, montage en mix
    Holger Schlegel
  • Beeldmontage
    Dylan Glyn Jones
  • Kleurcorrectie
    Jef Grosfeld
  • Productie-assistentie
    Marco Meijdam, Zoë de Wilde
  • Interview
    Onno van Ameijde

Help ons All of Bach te voltooien

Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!