Das Wohltemperirte Clavier I nr. 16 in g klein

Das Wohltemperirte Clavier I nr. 16 in g klein

BWV 861 uitgevoerd door Benjamin Alard
in zijn huis in Parijs

  • Menu
  • 1. Prelude
  • 2. Fuga

Achter de muziek

Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits

Bachs spiegelpaleis

Met knippen en plakken knutselt Bach uit vrijwel niets een aanstekelijk meesterwerkje

Een sensuele triller bepaalt de sfeer in deze gemoedelijke prelude. Het is een stuk in drie snelheden voor drie stemmen, met liggende noten in een stem, een sierlijk motiefje met snelle nootjes in een andere en daartussen een kalm kabbelende partij. En dat steeds in andere configuraties. Haasten is uit den boze, zelfs rond de twee harmonische hoogtepunten in het midden van de grote spanningsboog. Het uitgesponnen slot lijkt bijna zijn doel te missen, zeker als de getrilde slotnoot alles nog eens in twijfel trekt.

In het fugathema bereikt Bach pas na enkele kordate stappen en een grote sprong de grondtoon. Het antwoord is nog spannender: in plaats van nieuw materiaal, pakt Bach de twee delen van het thema, keert ze verticaal om en verwisselt ze van plek. Zo ontstaat steeds een keurig pakketje van thema en gespiegeld tegenthema, dat ritmisch en melodisch meer dan genoeg materiaal biedt voor de zogenaamde ‘episodes’, delen (in dit geval vaak zeer kort) waarin het thema zwijgt. Aanstekelijk!

Das Wohltemperirte Clavier, BWV 846-893
48 klavierstukken in alle 24 toonsoorten: dat was het soort uitdaging waar Bach van genoot. In elk van de twee delen van het Wohltemperirte Clavier bracht hij 24 keer het muzikale koppel prelude en fuga samen, twaalf in mineur, twaalf in majeur. In de preludes liet hij zijn fantasie de vrije loop, om in de fuga’s zijn mathematische hoogstandjes te verrichten. In tegenstelling tot de ijzeren discipline waarmee Bach zich voor zijn kerkelijke composities moest inzetten, kon hij zich hier overgeven aan intellectuele Spielerei zonder klemmende deadlines.

Het eerste deel van het Wohltemperirte Clavier stamt uit 1722, maar bevat muziek die deels al in de vijf jaar daarvoor werd geschreven. De ontstaansgeschiedenis van deel twee is minder helder: pas rond 1740 stelde hij dit tweede manuscript samen, maar opnieuw dateert een deel van de erin opgenomen preludes en fuga’s uit een veel eerdere periode. De doelgroep van deze verzameling stukken omschreef Bach zelf als volgt: ‘Zum Nutzen und Gebrauch der Lehr-begierigen Musicalischen Jugend, als auch dere in diesem studio schon habil seyenden besonderem ZeitVertreib.’ (‘Zowel ter lering van de ijverige muzikale jeugd als ter vermaak van de in deze materie al onderlegden.’)

BWV
861
Titel
Prelude en fuga in g klein
Bijnaam
nr. 16 uit Das Wohltemperirte Clavier I
Instrument
klavecimbel
Genre
klavierwerken
Serie
Das Wohltemperirte Clavier I
Jaartal
1722 of eerder
Stad
Köthen (of Weimar?)

Met steun van

Prins Bernhard Cultuurfonds

Achtergrondvideo's

Klavecinist Benjamin Alard

“Benjamin Alard: Het karakter van g klein zou ik willen omschrijven als vrij zelfverzekerd, rustig en zachtaardig.”

Teksten

Origineel

Vertaling

Credits

  • Publicatiedatum
    12 februari 2016
  • Opnamedatum
    18 augustus 2015
  • Locatie
    Parijs, Frankrijk
  • Klavecinist
    Benjamin Alard
  • Klavecimbel
    Alain Anselm (1990) naar een 17de eeuws Frans model.
  • Regie
    Jan Van den Bossche, Hanna Schreuders
  • Camera en beeldmontage
    Gijs Besseling
  • Muziekopname, -montage en –mixage
    Guido Tichelman
  • Interview
    Gijs Besseling
  • Productie
    Hanna Schreuders, Jessie Verbrugh
  • Met steun van
    Prins Bernhard Cultuurfonds

Help ons All of Bach te voltooien

Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!