Jesu, meine Freude
BWV 1105 uitgevoerd door Leo van Doeselaar
Waalse Kerk, Amsterdam
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Hoor eens wat ik kan!
Bachs creatieve ongeduld staat op de voorgrond in zijn eerste zetting van een geliefd koraal
In dit stuk moeten we het strenge, bepruikte beeld van Bach (voor even) resoluut aan de kant zetten. Stelt u zich hem voor, traditiebewust, zeker ook zelfbewust, een echte vakman en… nog een tiener! Nu was het voor jonge muzikanten zeker niet ongewoon om al voor hun vijftiende verjaardag zelf in de componeerpen te kruipen (vooral als je familie Bach heet), maar de jonge Sebastian streeft in dit koraal veel van zijn leraren en hun invloeden al ruim voorbij.
Van Bachs gekende werken is dit het eerste dat het koraal ‘Jesu, meine Freude’ gebruikt. Als een ijverige student die wil laten zien wat hij kan probeert de jonge componist per frase een andere techniek uit. Zo horen we imitatie, echo’s, een melodie die springt van sopraan naar alt naar bas – zaken die later ook in het Orgelbüchlein opduiken. Let vooral op een wel erg curieus effect waarbij de melodie tot tweemaal toe tot voorbij het breekpunt wordt uitgerekt, een ideaal moment voor ongewone, expressieve akkoordcombinaties. Een bijzondere kleur voor de kersttijd, waarvoor dit lied bedoeld was.
Neumeister Sammlung, BWV 1090-1120
Eind 1984 stond de Bach-wereld even op zijn kop. Dat jaar werden maar liefst 31 tot dan toe onbekende orgelstukken van Bach gevonden in de bibliotheek van Yale University. Ze staan in een manuscript van organist Johann Gottfried Neumeister (1756-1840) dat via Christian Heinrich Rinck en Lowell Mason in de Verenigde Staten terechtkwam. Vandaar ook de naam Neumeister Sammlung.
Neumeister schreef het grootste deel van zijn verzameling in 1790 over uit een veel ouder, verloren gegaan, manuscript. Hij selecteerde populaire en gevarieerde orgelkoralen die hij zelf kon spelen in een gewone kerkdienst. De hoofdmoot bestaat uit werken van twee neven van Bach, Johann Michael en Johann Christoph en van Bach zelf. Ook zijn er bewerkingen van onder meer Friedrich Wilhelm Zachow en Johann Pachelbel. Zo geeft Neumeister in zijn collectie een beeld van het repertoire dat Bach in zijn jonge jaren leerde kennen. Bachs eigen composities uit de Neumeister-collectie zijn erg oud, grotendeels van vóór 1708, waarschijnlijk zelfs van rond 1700, toen Bach dus een jaar of vijftien was. Later voegde Neumeister nog vijf veel jongere koralen toe van zijn eigen leraar, Georg Andreas Sorge.
- BWV
- 1105
- Titel
- Jesu, meine Freude
- Instrument
- orgel
- Genre
- orgelwerken
- Serie
- Neumeister Sammlung (orgel)
- Jaartal
- rond 1700
- Stad
- Ohrdruf? Arnstadt?
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 25 september 2015
-
- Opnamedatum
- 24 juni 2014
-
- Locatie
- Waalse Kerk, Amsterdam
-
- Organist
- Leo van Doeselaar
-
- Orgel
- Christian Müller, 1734
-
- Productie
- Frank van der Weij
-
- Cameraregie
- Jan Van den Bossche
-
- Directors of photography
- Sal Kroonenberg, Ruben van den Broeke
-
- Grip
- Antoine Petiet
-
- Muziekproductie, montage en mix
- Holger Schlegel
-
- Beeldmontage
- Dylan Glyn Jones
-
- Kleurcorrectie
- Jef Grosfeld
-
- Productie-assistentie
- Marco Meijdam, Zoë de Wilde
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!