Jesu, meines Herzens Freud
BWV 361 uitgevoerd door de Nederlandse Bachvereniging
Sint-Gertrudiskerk, Bergen op Zoom
Achter de muziek
Een liefdesverklaring
Vertrouwen en dankbaarheid in een verweesd koraal
De koralen – kerkliederen die de gelovige luisteraar heel na waren – lopen als een constante stroom door Bachs muziek. Hij nam ze als uitgangspunt voor veel van zijn orgelcomposities, en ze laten hun sporen na in talloze vocale werken. Soms neemt de simpele melodie het voortouw en ontvouwt zich daaromheen een complex web van variaties: thema’s draaien om elkaar heen, worden uit elkaar getrokken, opnieuw samengevoegd en vermengd met andere motieven. En soms kiest Bach voor de kunst van het ingetogen vierstemmige koraal, een kunst die hij tot in de puntjes beheerste. Denk maar aan al die ontroerende cantate-finales, of aan de koralen in de passies. Onder de melodie bouwen de drie andere stemmen dan harmonieën, soms in gelijkopgaand ritme, soms met heel individuele lijnen. Telkens ontstaat er een rijk spel van klank en expressie.
Deze uitzonderlijke rijkdom, die bijna exclusief bij Bach lijkt te bestaan, maakte zijn koraaloeuvre al snel tot een leerschool van de harmonieleer. Onder meer dankzij een uitgave van zoon Carl Philipp Emanuel uit 1765, waarin hij tientallen koralen zonder tekst publiceert. Fijn natuurlijk dat we de muziek nog hebben, maar het blijft jammer dat de context – samen met wie weet hoeveel cantates? – hier verloren is gegaan. Dit koraal, BWV 361, valt in die raadselcategorie, al kon er via de melodie van Johann Rudolph Ahle een tekst van Johann Flittner op worden geplakt, beide uit 1660. En wat een tekst! De zangers van de Bachvereniging zingen drie van de vijf coupletten, die overstromen van dankbaarheid en liefde. Iets wat je misschien ook kan proeven in de subtiel versierde lijnen van alt, tenor en bas in het tweede vers.
- BWV
- 361
- Titel
- Jesu, meines Herzens Freud
- Genre
- koralen
- Tekstdichter
- Johann Flittner
- Bijzonderheden
- Melodie van Johann Rudolph Ahle
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
1.
Jesu, meines Herzens Freud',
Süßer Jesu!
Meiner Seelen Seeligkeit,
Süßer Jesu!
Des Gemütes Sicherheit,
Süßer Jesu,
Jesu, süßer Jesu!
2.
Tausendmal gedenk ich dein,
Mein Erlöser!
Und begehre dich allein,
Mein Erlöser!
Sehne mich, bei dir zu sein,
Mein Erlöser,
Jesu, mein Erlöser!
4.
Nichts ist lieblichers als du,
Liebste Liebe!
Nichts ist freundlicher als du,
Milde Liebe!
Auch nichts süßers ist als du,
Süße Liebe,
Jesu, süße Liebe!
Vertaling
1.
Jezus, vreugde van mijn hart,
zoete Jezus!
Zaligheid van mijn ziel,
zoete Jezus!
Zekerheid van mijn gemoed,
zoete Jezus!
Jezus, zoete Jezus!
2.
Duizendmaal denk ik aan u,
mijn verlosser.
En begeer ik u alleen,
mijn verlosser.
Verlang ernaar bij u te zijn,
mijn verlosser,
Jezus, mijn verlosser!
4.
Niets is lieflijker dan u,
liefste liefde.
Niets is vriendelijker dan u,
milde liefde.
Ook is er niets zoeter dan u
zoete liefde,
Jezus, zoete liefde.
vertaling © Ria van Hengel
Credits
-
- Publicatiedatum
- 27 november 2025
-
- Opnamedatum
- 6 mei 2024
-
- Locatie
- Sint-Gertrudiskerk, Bergen op Zoom
-
- Sopraan
- Amelia Berridge
-
- Alt
- Tim Braithwaite
-
- Tenor
- Adriaan de Koster
-
- Bas
- Donald Bentvelsen
-
- Theorbe
- David Mackor
-
- Regie
- Onno van Ameijde
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Pim van der Lee
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera
- Jesper Blok, Jorne Tielemans
-
- Focus pull
- Glenn van Neerden
-
- Licht
- Jorne Tielemans, Patrick Galvin
-
- Projectmanager NEP
- Ron Vermeulen
-
- Assistent audioregie
- Marloes Biermans
-
- Productie
- Lisanne Marlou de Kok, Stephan Esmeijer
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!