Jesus Christus, unser Heiland
BWV 666 uitgevoerd door Leo van Doeselaar
Waalse Kerk, Amsterdam
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
Vrij associëren
Bach lijkt in deze koraalbewerking haast te improviseren
Deze koraalbewerking is soms bijna geïmproviseerd van karakter. Heel anders dan Bachs andere orgelbewerking van Jesus Christus, unser Heiland (BWV 665). Er is niet veel overduidelijke uitdrukking van de tekst, een communiehymne over de heilzame werking van Christus’ vlees en bloed. Misschien dat Bach hier vooral met het uitwerken van muzikale ingevingen bezig was. Zo wordt de reeks snelle noten die de tweede regel van de koraalmelodie met een zwierig gebaar inleidt in de derde en vierde regel een constant stromende cascade. Omdat Bachs eigen interpretatie van de tekst in deze bewerking minder duidelijk is, geeft BWV 666 meer ruimte voor persoons- en plaatsgebonden associaties, zowel in Bachs eigen tijd als nu.
Zo klinkt aan het slot een van laag naar hoog opkringelende beweging, die vervolgens harmonisch schurend over een lang aangehouden lage noot in het pedaal naar het slot afdaalt. Het lijkt een muzikaal versiersel, als een pennenkrul aan het slot van een achttiende-eeuwse brief. Of is het misschien toch een uitdrukking van de overtuiging dat God ons ‘uit de hellepijn’ helpt, zoals de tekst van de eerste strofe luidt? Of dachten de toehoorders in de stadskerk in Weimar bij het horen van deze grote muzikale boog aan het eind van het stuk misschien onwillekeurig aan Lucas Cranachs opvallende altaarstuk aldaar? Met een vergelijkbare boog belandt op dat schilderij een straal bloed vanuit Christus’ zij op het hoofd van de ook afgebeelde schilder zelf.
18 Choräle/Leipziger Choräle, BWV 651-668
In de laatste tien jaar van zijn leven verzamelde en vervolmaakte Bach een reeks koraalbewerkingen, vermoedelijk met het plan ze, net als het derde deel van de Clavier-Übung in 1739, in druk te laten verschijnen. Het gaat om een selectie van zijn composities uit veel vroegere jaren, toen hij in Weimar, Arnstadt en Mühlhausen als organist werkzaam was. De verzameling werd bekend onder de noemer 18 Choräle of Leipziger Choräle. Overigens is 18 koralen een misleidende titel. De set bevatte oorspronkelijk 17 stukken. Het achttiende, Vor deinen Thron tret ich (BWV 668), is later aan Bachs manuscript toegevoegd.
- BWV
- 666
- Titel
- Jesus Christus, unser Heiland
- Instrument
- orgel
- Genre
- orgelwerken
- Serie
- 18 Choräle (orgel)
- Jaartal
- 1708-1717/1739-1742
- Stad
- Weimar/Leipzig
- Bijzonderheden
- Maakt deel uit van een handschrift met 17 koraalbewerkingen, BWV 651-667, die Bach in de jaren ’40 van de 18de eeuw verzamelde en waarvan de oerversies soms nog stammen uit zijn periode in Weimar.
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 31 juli 2015
-
- Opnamedatum
- 24 juni 2014
-
- Locatie
- Waalse Kerk, Amsterdam
-
- Organist
- Leo van Doeselaar
-
- Orgel
- Christian Müller, 1734
-
- Productie
- Frank van der Weij
-
- Cameraregie
- Jan Van den Bossche
-
- Directors of photography
- Sal Kroonenberg, Ruben van den Broeke
-
- Grip
- Antoine Petiet
-
- Muziekproductie, montage en mix
- Holger Schlegel
-
- Beeldmontage
- Dylan Glyn Jones
-
- Kleurcorrectie
- Jef Grosfeld
-
- Productie-assistentie
- Marco Meijdam, Zoë de Wilde
-
- Interview
- Onno van Ameijde
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!