Duet nr. 3 in G groot
BWV 804 uitgevoerd door Leo van Doeselaar
Freiberger Dom Sankt Marien, Freiberg, Duitsland
Achter de muziek
Verhaal
Verhaal
Achtergrondvideo's
Achtergrondvideo's
Credits
Credits
De muziek spreekt
Een orgelduet met de allure van een aria
Omdat de functie en betekenis van de vier duetten in het derde deel van de Clavier-Übung verre van duidelijk zijn, is er veel over geschreven. Als er al een specifieke betekenis achter de duetten zit, dan is dat in het geval van dit derde duet in ieder geval een gevoel van jubelende vreugde. De dansante 12/8-maat en de sprankelende guirlandes van noten laten weinig ruimte voor een andere interpretatie. Bovendien heeft dit duet de minste harmonische omzwervingen en minst ingewikkelde compositietechnieken van de vier duetten. Alles bij elkaar is BWV 804 daarmee het helderste punt in het derde deel van de Clavier-Übung.
Hoewel dit duet net zo instrumenteel is als de andere drie duetten, doet het als enige denken aan een virtuoze aria uit een cantate – misschien vanwege het vrolijke karakter. Op het openingsmotief zou je zo de woorden “freuet euch” of iets dergelijks kunnen zingen. Zie bijvoorbeeld de tenor-aria uit cantate BWV 40. Ook die staat in een opgewekte 12/8 maat, en daar klinken de woorden “Christenkinder, freuet euch” op muziek met dezelfde sfeer en muzikale taal als dit duet.
Zo blijkt maar weer: Bach had een arsenaal aan muzikale precisiewapens waarmee hij een breed scala aan sentimenten kon uitdrukken. Ook zonder tekst en zonder duidelijke betekenis. Zo is de muziek zelf bij deze duetten uiteindelijk de duidelijkste taal.
Clavier-Übung
Bach publiceerde in Leipzig tussen 1731 en 1741 vier delen Clavier-Übung, een titel die Johann Kuhnau, zijn voorganger als Thomascantor, al eerder had gebruikt voor soortgelijke bundels met werk voor orgel en klavecimbel. De composities zijn zeer verschillend van aard en hebben, anders dan de titel doet vermoeden, een hoge moeilijkheidsgraad. Alle op dat moment gangbare stijlen, genres en technieken voor klavecimbel en orgel laat Bach de revue passeren, maar dan in de superieure vorm waar alleen hij het patent op had.
Clavier-Übung I (1731) bevat de zes partita's, BWV 825-830, Clavier-Übung II (1735) het Concerto nach italienischem Gusto, BWV 971 en de Ouverture nach französischer Art, BWV 831, en Clavier-Übung IV (1741) de Goldbergvariaties, BWV 988. Clavier-Übung III (1739) is als enige en omvangrijkste deel bestemd voor orgel en bevat voornamelijk koraalbewerkingen, dat wil zeggen orgelpreludes gebaseerd op Lutherse kerkliederen. Van ieder koraal maakte Bach twee versies: een voor groot orgel en een voor een kleiner orgeltype. De meeste koralen verwijzen naar de zes pijlers van de catechismus. Het is onduidelijk of Bach ze ook tijdens de dienst speelde, of dat hij er misschien voor eigen gebruik zijn muzikale ideeën in uitwerkte, zonder zicht op een publieke uitvoering.
- BWV
- 804
- Titel
- Duetto in G groot
- Instrument
- orgel
- Genre
- orgelwerken
- Serie
- Clavier-Übung III
- Jaartal
- 1739
- Stad
- Leipzig
Met steun van
Achtergrondvideo's
Teksten
Origineel
Vertaling
Credits
-
- Publicatiedatum
- 3 augustus 2023
-
- Opnamedatum
- 18 september 2020
-
- Locatie
- Freiberger Dom Sankt Marien, Freiberg, Duitsland
-
- Organist
- Leo van Doeselaar
-
- Orgel
- Gottfried Silbermann, 1711-1714
-
- Regie en beeldmontage
- Robin van Erven Dorens
-
- Muziekopname
- Guido Tichelman, Bastiaan Kuijt
-
- Audiomontage en -mix
- Guido Tichelman
-
- Camera
- Robin van Erven Dorens, Onno van der Wal
-
- Licht
- Ernst-Jan Thieme
-
- Assistent audioregie
- Marloes Biermans
-
- Interview
- Robin van Erven Dorens, Marloes Biermans
-
- Productie
- Jessie Verbrugh
-
- Met steun van
- MWH4impact
Ontdek
Help ons All of Bach te voltooien
Een groot deel moet nog opgenomen worden voordat het gehele oeuvre van Bach online staat. Dit redden we niet zonder financiële steun van donateurs. Help ons de muzikale nalatenschap van Bach te voltooien en steun ons met een gift!